Sunday, December 11, 2011

Наредби за читање и печатење

Читање и печатење вредности на променливите 

Наредви за влез и излез: 

           cin       наредба за внесување вредности преку тастаура

           cout     наредба за прикажување вредности на екран

Дефинирани се два оператори: 

>> влезен оператор (“прати на”)
<< излезен оператор (“преземи од”)
 
Пример:
int celbroj;
double realenbroj; 
cin >> celbroj >> realenbroj;           //citanje na: celbroj i realenbroj

Пример:
int celbroj;
double realenbroj;
...
celbroj=123;
realenbroj=45.67; 
cout << celbroj << realenbroj;          //pecatenje na: celbroj i realenbroj

На екранот ќе се отпечати:
12345.67|

За разделување на двете вредности се користи еден или повеќе бланко знаци:
cout << celbroj << ′ ′ << realenbroj << endl;
каде што endl е оператор за крај на линијата, т.е. преминување во следната линија
Добиваме:
123 45.67

За печатење во нов ред се користи операторот ′\n′. Следниве две наредби имаат исто значење.

cout << celbroj << ′\n′ << realenbroj << ′\n′;
cout << celbroj << endl << realenbroj << endl;
т.е. како резултат добиваме:
123
45.67

Неколку излезни секвенци:

излезна секвенца

Опис

\”
печатење наводник
\\
печатење коса црта
\a
печатење ѕвоно (аларм)
\n
преместување на покажувачот на почетокот на следната линија
\r
преместување на покажувачот на почетокот на тековната линија
\t
преместување на покажувачот на следната TAB−позиција


 
Оператор за доделување на вредност
 
Стандарден оператор за доделување вредности е: = 

int broj1, broj2;
short int cifra=2;
broj1=(1+2*3)%4;  
broj2=broj1/cifra;

Сите изрази имаат вредност, дури и оние кои содржат =. Вредноста на таков израз е вредноста на изразот кој се наоѓа на десна страна. Затоа е можно и доделување од следниот облик:
x=(y=10)*(z=5) при што се добива x=50
или
x=y=z=20 при што се добива x=20, y=20, z=20


Пример: Програма во С++ за собирање на два броја.

// Sobiranje na dva broja
#include < iostream> 
using namespace std ;
main ()
{                                                           // pocetok na main
int broj1;                       // deklaracija na celobrojnata promenliva broj1
cout << “Vnesete prv cel broj\n”; // tekst za vnesuvanje na broj1
cin >> broj1;                        // citanje na broj1
int broj2;                      // deklaracija na celobrojnata promenliva broj2
cout << “Vnesete vtor cel broj\n”;             // tekst za vnesuvanje na broj2
cin >> broj2;                                // citanje na broj2
int zbir;                                  // deklaracija na celobrojnata promenliva zbir
zbir=broj1+broj2;                               /* naredba za sobiranje */
cout << “Zbirot e “ << zbir << endl;
system ("pause");
}                                                           // kraj na main


Забелешки:
#include ;      предпроцесорска директива за вклучување на датотеката iostream.
main () е име на главната функција (неопходен дел на секоја програма во С++)
//                      − oператор за коментар што се протегаат во една линија.
/* и */                − oператори за коментар што не е до крајот на линијата.
Променливите во С++ можат да се декларираат каде било во програмата, а можат да се користат по линијата за декларација.
cout << “Vnesete prv cel broj\n”; − ”на cout се испраќа текстот Vnesete prv cel broj, како излезен поток на знаци”.
cin >> broj1;                                          − ”cin го чита потокот на знаци кој се внесува преку тастатура и му го доделува на broj1.
cout << “Zbirot e “ << zbir << endl;          − е наредба за печатење на повеќе вредности.

Податоци во C++, Декларирање на променливи

Податоци во С++

Величина е карактеристика на даден предмет или појава. Можат да бидат
·                константи
·                променливи

Константи се вредности  за кои се одделува место во работната меморија на компјутерот, имаат сопствено име и вредноста не се менува во процесот на извршување на програмата.

Променливи се вредности  за кои се одделува место во работната меморија на компјутерот, имаат сопствено име и вредноста може да примаат различни вредности во процесот на извршување на програмата.

Вредностите кои ги добиваат величините при извршување на програмата се наречени податоци

Во С++ се обработуваат податоци од различен тип: цели броеви, реални броеви, знаци, текстови итн.

Податоците ги имаат следниве карактеристики: име, тип и вредност.

 
Имиња на податоците

Имињата (идентификаторите) на податоците во С++ се формираат со почитување на следниве правила:
• името започнува со буква или подвлечена црта,
• малите и големите букви се разликуваат,
• името може да содржи цифра,
• името не смее да содржи специјален знак: !, @, #, % итн.

Пример: Правилни имиња се: a, b2, it, i1j2, _radius, R итн.
Пример: Неправилни имиња се: a-b, dolar$, %proc, char. итн. 

Типови податоци 

Основни типови податоци

              целоброен                                int
 реален со обична точност         float
 реален со двојнаточност           double
 знаковен                                   char
 логички                                     bool
 
Податочни типови


Име
Бајти*
Опис
char
1
карактер или цел број долг
short
2
цел број 16 бита долг.
long
4
цел број 32 бита долг.
int
4
Цел број
float
4
броеви со подвижна запирка
double
8
броеви со подвижна запирка со дупла
прецизност.
long
double
10
long броеви со подвижна запирка со дупла прецизност.
bool
1
Boolean вредности. Може да има една од
двете можни вредности: true или false.


* Големината во бајти зависи од системот на кој се компајлира.


Декларирање и иницијализирање на променливи

Искази се основни градбени блокови програмата. Тие се состојат од израз и знакот ; на крајот. Израз може да биде израз за доделување на вредност, инкремент или декремент операција, повик на функција, контролен исказ или декларација на променливи. На пример х=1      е израз
х=1;    е исказ.
За групирање на искази во сложен исказ или блок се користат големи загради { }

Променливи се декларираат со искази од облик:
тип листа_на_променливи;
int i, j, k;

Променливите можат истовремено и да се иницијализираат при декларирање:  
Пример

int i=52;

Пример:
#include
main()
{
short ed_cena, vkupno;    /* Deklaracija na promenlivi */
short parcinja=1000;        /* Deklaracija so inicijalizacija*/
ed_cena=50;                    /* Dodeluvanje */
vkupno = ed_cena * parcinja;
}

Операции со целоброен тип податоци:  int 

собирање                                                                +
одземање или негација                                         -
множење                                                                  *
делење                                                                     /
делење по модул (остаток од делење)             %.



Податоците од целоброен тип поврзани со аритметичките оператори (+, -, *, / и %) дефинираат аритметички изрази чија вредност е целобројна. 

Пр. Одреди го резултатот на следните операции: 
7 / 3 =2 
205 / 20 =10
205 % 20 =5
25 % 3 =1
7.0 / 4 =1.7500
 
Реален тип податоци float, double 
Податоците од овој тип можат да бидат константи или променливи.
Прецизноста на податоците од тип float и double е различна и тоа:
float податоците зафаќаат 32 бита и имаат 7 значајни цифри.
double податоците зафаќаат 64 бита и имаат 15 значајни цифри.

Пример:
float x;
const float g=9.81;
double visina;
double iznos=12345.67

Операции со податоци од реален тип:
собирање (+),
одземање или негација (-),
множење (*),
реално делење (/)       (ако барем еден од операндите е реален).


Логички тип податоци bool
Податоците од овој тип имаат една од следниве две вредности: точно (true) или неточно (false).

bool da_ne;
bool odgovor=false;

Логичките податоци поврзани со логичките оператори даваат логички изрази.
Логички оператори се:

&& логичко И (AND); || логичко ИЛИ (OR); ! логичко НЕ (NOT)

Релациони оператори: <      <=     >     >=       = =             !=

Приоритет на операторите:
NOT !
унарен минус -
аритметички + - * / %
релациони < <= > >=
еднаквост = = !=
AND &&
OR || 

Знаковен тип податоци char 
Податоците од овој тип имаат вредност знак или целбројна вредност. Тие можат да бидат константи или променливи и се третираат како било кој податок од целоброен тип: можат да се читаат, да се печатат, да се споредуваат и со нив да се извршуваат аритметички операции.

char

Пример:
char a;
char znak=′+′;
const char dolar=′$′;
char denar=′d′;
char x=120;

Редоследна структура

Денес, С++ спаѓа меѓу најкористените јазици за изработка на програми од разни видови, од кориснички апликации со најразлични намени, па сè до системски алатки. Еве како изгледа една програма на С++:
  Програмите во С++ можат да се пишуваат со кој било уредувач на текстови.
Потоа, програмите се преведуваат и извршуваат во зависност од верзијата на преведувачот.
С++ преведувачи: Microsoft Visual C++, Borland C++, Gnu C++ и други. 



Редоследна структура 

почеток
чекор А;
чекор Б;
.......
 чекор P;
 kraj 

текстуален приказ

// Prva  C++ programa
#include < iostream >
using namespace std;
int main ()
{
cout << "Hello World! ";
cout << "I'm a C++ program!";
cout<< “Do you like me?”
system("Pause");
return 0;
}
Да го објасниме  секој ред од програмата
ред 0 :  коментар кој почнува со //
ред 1:  вклучување на додатна iostream датотека
ред 2:  namespace (простор со имиња) наречен std ( стандардна библиотека )
ред 3:  дефинирање на функцијата main
ред 4:  { почеток на телото на на функцијата
ред 5:  исказ
cout    наредба за печатење
  <<     оператор за печатење
Hello World “  текст кој се печати
;          знак за крај на наредбата
ред 9:  наредба кој враќа 0 на ф-јата main ( програмата завршува без грешки )
ред 10: } крај на телото на функцијата


Програми

// programа za presmetuvanje plostina i perimeter na kvadrat
#include   < iostream >
using namespace std;
int main ()
{
int a, plostina, perimetar;
cout<<"Vnesi ja stranata a=: ";
cin>>a;
plostina=a*a;
perimetar =4*a;
cout<<"Plostinata na kvadrat e "<< plosina<<" perimetarot e  "<< perimetar ;
system("Pause");
return 0;
}
 


/* programa za presmetka na zbir, razlika,
proizvod i kolicnik na dva broja*/
#include < iostream >
using namespace std;
int main ()
{
int a, b, zbir,razl,proiz,kol;
cout<<"Vnesi dva broja: ";
cin>>a>>b;
zbir=a+b;
razl=a-b;
proiz=a*b;
kol=a/b;
cout<<"Zbirot na  broevite  e: "<
cout<<"Razlikata  na broevite e: "<
cout<<"Proizvodot na  broevite e: "<
cout<<"Kolicnikot na  broevite e: "kol<
system("Pause");
return 0;
}

 

/* programaza prethodnik
i sljedbenik na daden broj */
#include  < iostream >
using namespace std;
int main ()
{
int broj;
cout<<"vnesi broj: ";
cin>>broj;
cout<<"Prethodnik na brojot "<
cout<<" e "<
cout<<"Sljedbenik na brojot e  "<
cout<<" je "<
system("Pause");
return 0;
}



Елементи на јазикот С++

Азбуката на јазикот С++ се состои од множество дозволени симболи:
• малите букви од англиската азбука: a-z,
• големите букви од англиската азбука: А-Z,
• цифрите: 0-9,
• специјалните знаци: ~ ! @ # $ % ^ & * ( ) - + = { } [ ] : ; ‘ ” < > ? /

Од азбуката на С++ се формираат зборови:
• клучни зборови,
• бројни, симболички и текстуални (стринг) константи,
• имиња (идентификатори),
• оператори.