МАШИНСКИ ДЕЛ НА КОМПЈУТЕРОТ
Нови поими:
хардвер, софтвер, централна единица, периферни единици, матична плоча, процесор, внатрешна меморија, порти, картички, влезни единици, излезни единици, надворешни мемории
Размисли и одговори:
Дали си слушнал за поимите хардвер и софтвер? Дали може да ги објасниш?
Наброј неколку машински делови на компјутерот. Кои делови се неопходни за работа на компјутерот?
Нови поими:
хардвер, софтвер, централна единица, периферни единици, матична плоча, процесор, внатрешна меморија, порти, картички, влезни единици, излезни единици, надворешни мемории
Размисли и одговори:
Дали си слушнал за поимите хардвер и софтвер? Дали може да ги објасниш?
Наброј неколку машински делови на компјутерот. Кои делови се неопходни за работа на компјутерот?
Компјутерски систем
Компјутерски систем = Машински дел + Програмски дел
Компјутерски систем е целина од хардвер и софтвер. Хардвер (Hardware) се машинските делови на компјутерот. Софтвер (Software) се програмите со кои се работи на компјутерот. Човечкото тело може да ги споредиме со хардвер, а човечките мисли со софтвер.
Хардверот и софтверот еден без друг се неупотребливи.
Општа шема на машинскиот дел на компјутер
Основната конфигурација на персонален компјутер состои од следните хардверски делови: Компјутерски систем е целина од хардвер и софтвер. Хардвер (Hardware) се машинските делови на компјутерот. Софтвер (Software) се програмите со кои се работи на компјутерот. Човечкото тело може да ги споредиме со хардвер, а човечките мисли со софтвер.
Хардверот и софтверот еден без друг се неупотребливи.
Општа шема на машинскиот дел на компјутер
1. куќиште – кутија од метал или тврда пластика во која се сместени главните делови на компјутерот,
2. монитор – уред кој прикажува слики и текстови произведени од компјутерот,
3. тастатура – уред преку кој се внесуваат податоци и инструкции во компјутерот,
4. глувче – уред кој овозможува избор и движење на елементи прикажани на мониторот
Опис на изгледот на преден дел на вертикално куќиште:
На предниот дел од куќиштето има:
• копче за вклучување на компјутерот во струја - Power,
• копче за рестартирање на компјутерот – Reset,
• предeн влезен дел од уредите за работа со дискета, CD или DVD,
• приклучоци (USB, за звучници - слушалки и слично),
• сијалички.
Опис на изгледот на заден дел на вертикално куќиште:
2. монитор – уред кој прикажува слики и текстови произведени од компјутерот,
3. тастатура – уред преку кој се внесуваат податоци и инструкции во компјутерот,
4. глувче – уред кој овозможува избор и движење на елементи прикажани на мониторот
Опис на изгледот на преден дел на вертикално куќиште:
На предниот дел од куќиштето има:
• копче за вклучување на компјутерот во струја - Power,
• копче за рестартирање на компјутерот – Reset,
• предeн влезен дел од уредите за работа со дискета, CD или DVD,
• приклучоци (USB, за звучници - слушалки и слично),
• сијалички.
Опис на изгледот на заден дел на вертикално куќиште:
Делови на куќиштето
Вообичаено во куќиштето се наоѓаат следните електронски уреди:
• матична плоча,
• процесор,
• RAM меморија,
• тврд (хард) диск,
• електронски картици за приклучување на периферни уреди,
• уред за работа со CD или DVD,
• извор за напојување со електрична енергија.
Матична плоча
Вообичаено во куќиштето се наоѓаат следните електронски уреди:
• матична плоча,
• процесор,
• RAM меморија,
• тврд (хард) диск,
• електронски картици за приклучување на периферни уреди,
• уред за работа со CD или DVD,
• извор за напојување со електрична енергија.
Матична плоча
Матичната плоча е главниот дел во куќиштето на кој се поставени сите важни електронски делови на компјутерот. Сите делови поставени во куќиштето се поврзани со матичната плоча – како деца со мајка.
Главни делови вградени на матичната плоча се:
• процесорот,
• ROM и
• RAM меморијата.
Процесор
Процесор ја има главната задача во компјутерот – врши обработка на податоците.Тој се состои од голем број на електронски кола спакувани во еден чип. Основни составни делови :
- аритметичко-логичка единица (ги извршува аритметичките и логичките операции при обработката)
- управувачка единица (ја контролира и синхронизира работата на процесорот со работата на другите единици на компјутерот)
- регистри (електронски склопови кои служат за привремено чување на меѓурезултатите при извршување на програмите)
При работата процесорот користи посебни импулси генерирани со голема брзина од т.н. такт-генератор.
Брзината на генерирање на инпулсите се нарекува фреквенција
Карактеристики на секој процесор се:
• производител,
• модел,
• брзина на работа,
• кеш меморија.
Брзината на работа на процесорот се изразува во единица мерка Гига Херц (GHz).
Пример :
Производител:Intel Модел:Q9300 Core 2 Quad Брзина:2.5 GHz
Главни делови вградени на матичната плоча се:
• процесорот,
• ROM и
• RAM меморијата.
Процесор
Процесор ја има главната задача во компјутерот – врши обработка на податоците.Тој се состои од голем број на електронски кола спакувани во еден чип. Основни составни делови :
- аритметичко-логичка единица (ги извршува аритметичките и логичките операции при обработката)
- управувачка единица (ја контролира и синхронизира работата на процесорот со работата на другите единици на компјутерот)
- регистри (електронски склопови кои служат за привремено чување на меѓурезултатите при извршување на програмите)
При работата процесорот користи посебни импулси генерирани со голема брзина од т.н. такт-генератор.
Брзината на генерирање на инпулсите се нарекува фреквенција
Карактеристики на секој процесор се:
• производител,
• модел,
• брзина на работа,
• кеш меморија.
Брзината на работа на процесорот се изразува во единица мерка Гига Херц (GHz).
Пример :
Производител:Intel Модел:Q9300 Core 2 Quad Брзина:2.5 GHz
Производител:AMD Модел:Phenom 8750 Triple-Core Брзина:2.4 GHz
Внатрешна меморија
Кога се зборува за меморијата на компјутерот, се мисли на внатрешната меморија. Таа се нарекува и работна меморија или оперативна меморија, или е позната како RAM -меморија.
ROM (Read Only Memory) - Меморија која може само да се чита.
RAM (Random Access Memory) - Меморија од која може да се чита и на која може да се запишува. Со исклучување на компјутерот податоците од оваа меморија се бришат.
ROM меморијата го „буди“ компјутерот и контролира дали сите хардверски и софтверски делови се присутни, исправни и подготвени за работа.На пример, компјутерот не може да работи ако не се приклучени правилно тастатурата и глувчето.
Капацитетот на меморијата или способноста да меморира одредено количество податоци се изразува со следните единици:
Бит ( bit ) една 0 или 1 од податоците кои се претставуваат во бинарна форма
Бајт ( byte 1B=8 bit)
Килобајт (1KB= 1024 B)
Мегабајт (1MB= 1024KB)
Гигабајт (1GB= 1024MB)
Терабајт (1TB= 1024GB)
Внатрешна меморија
Кога се зборува за меморијата на компјутерот, се мисли на внатрешната меморија. Таа се нарекува и работна меморија или оперативна меморија, или е позната како RAM -меморија.
ROM (Read Only Memory) - Меморија која може само да се чита.
RAM (Random Access Memory) - Меморија од која може да се чита и на која може да се запишува. Со исклучување на компјутерот податоците од оваа меморија се бришат.
ROM меморијата го „буди“ компјутерот и контролира дали сите хардверски и софтверски делови се присутни, исправни и подготвени за работа.На пример, компјутерот не може да работи ако не се приклучени правилно тастатурата и глувчето.
Капацитетот на меморијата или способноста да меморира одредено количество податоци се изразува со следните единици:
Бит ( bit ) една 0 или 1 од податоците кои се претставуваат во бинарна форма
Бајт ( byte 1B=8 bit)
Килобајт (1KB= 1024 B)
Мегабајт (1MB= 1024KB)
Гигабајт (1GB= 1024MB)
Терабајт (1TB= 1024GB)
Периферни уреди се деловите од компјутерот кои се наоѓаат околу куќиштето.
1. Периферните уреди можат да бидат влезни – за внесување на податоците во компјутерот и излезни – за прикажување на податоците и програмите обработени од компјутерот.
2. Периферните уреди може да бидат поврзани со компјутерот жично и безжично.
Познати начини за безжично поврзување на електронски уреди се Infra Red (Инфра Ред), Bluetooth (Блутут) и други.
1. Што е компјутерски систем?
2. Што е софтвер , Што е хардвер?
3. Наброј ги вообичаените хардверски делови на еден персонален компјутер!
4. Кој приклучок овозможува најбрз пренос на податоците меѓу компјтерот и приклучениот уред:
• паралелниот,
• серискиот,
• USB,
5. Која е функцијата на ROM меморијата?
6. Кои програми се сместуваат во RAM меморијата?
• Оние со кои во моментот се работи на компјутерот,
• Сите програми од компјутерот.
7. Дали содржината на РАМ меморијата се брише по исклучување на компјутерот од струја! По што можеш да го заклучиш тоа?
8 Во кој дел на матичната плоча се обработуваат податоците во компјутерот?
• мониторот,
• хард дискот,
• процесорот.
9. Дали може во компјутерот да се додаваат нови картички?
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| 0 - 3 | 4 - 5 | 6 - 7 | 8 - 9 | 10 |
НАДВОРЕШНИ МЕМОРИИ
Пред да започнеме со користење на нова дискета треба претходно да ја форматираме. Форматирање е постапка на делење на дискетаta на патеки и сектори. Патеките се концентрични кружници, а секторите радијални исечоци.
Обиди се да го пресметаш капацитетот на дискетата :
има 2 страни, секоја страна по 80 патеки, секоја патека по 18 сектори, а секој сектор по 512 B
Значи капацитетот е ??
Хард Диск (Тврд Диск) се состои од една или од повеќе керамички, алуминиумски или стаклени кружни плочи прицврстени на заедничка оска околу која ротираат. Затоа и се нарекува тврд диск (анг. Hard Disk). Секоја плоча е премачкана со магнетен материјал дебел само неколку микрони, а над него се нанесува заштитен слој. За секоја плоча има по две глави за читање и запишување чие позиционирање е многу попрецизно отколку кај дискетата, бидејќи нема поместување на дисковите, а целата конструкција е херметички затворена и нема опасност од нечистотија како кај дискетите.
Кај магнетниот диск нема директен допир меѓу површината на дисковите и главитe за читање и запишување. Главите „лебдат" на воздушно перниче кое се создава поради многу брзото ротирање на дисковитe. Дискот ротира цело време додека работи компјутерот. Слично како и кај дискетата површината на плочите од тврдиот диск е поделена на сектори и патеки. Патеки со ист реден број формираат цилиндар.
SSD (solid state drive) е уред со флеш мемориски чипови
Нови поими:
Хард диск, Дискета, Компакт диск, CD-ROM, CD-R, CD-RW, Дигитален видео диск, Мемориски стик, Преносни мемории.
Размисли
Кои уреди се потребни за чување на документи, музика, видео игри... за подоцнежно
користење? Зошто податоците не можеме да ги чуваме во внатрешната меморија?
Бидејќи со исклучување на персоналниот компјутер од напојување се брише внатрешната меморија, се јавува потреба од зачувување на податоците и програмите за подоцнежна употреба. За таа цел се користат надворешни мемории за зачувување на податоците. Запишувањето на податоците се врши во логички целини наречени датотеки.
Постојат :
• Магнетни( магнетна дискета , магнетен диски, магнетна лента)
• Оптички ( компакт диск и дигитален видео диск)
Хард диск, Дискета, Компакт диск, CD-ROM, CD-R, CD-RW, Дигитален видео диск, Мемориски стик, Преносни мемории.
Размисли
Кои уреди се потребни за чување на документи, музика, видео игри... за подоцнежно
користење? Зошто податоците не можеме да ги чуваме во внатрешната меморија?
Бидејќи со исклучување на персоналниот компјутер од напојување се брише внатрешната меморија, се јавува потреба од зачувување на податоците и програмите за подоцнежна употреба. За таа цел се користат надворешни мемории за зачувување на податоците. Запишувањето на податоците се врши во логички целини наречени датотеки.
Постојат :
• Магнетни( магнетна дискета , магнетен диски, магнетна лента)
• Оптички ( компакт диск и дигитален видео диск)
Полупроводнички
Основни карактеристики на надворешните мемории се:
• Капацитет или големина на меморијата изразена најчесто во мегабајти и гигабајти
• Просечно време на пристап – времето потребно да се најде бараниот податок и да се пренесе во внатрешната меморија, најчесто изразено во милисекунди.
• Начинот на пристап
o директен (магнетните дискови и дискети)
o секвенцијален (магнетни ленти и компакт дискови)
Магнетната дискета претставува тенок свитлив пластичен диск (анг. floppy disk / diskette) премачкан со магнетен материјал и сместен во пластична футрола. На футролата постои отвор преку кој се читаат и запишуваат податоците. Денешните дискети се со големина од 3,5” (инчи, 1 инч=2.54 cm) и имаат капацитет од 1,44 MB.
Основни карактеристики на надворешните мемории се:
• Капацитет или големина на меморијата изразена најчесто во мегабајти и гигабајти
• Просечно време на пристап – времето потребно да се најде бараниот податок и да се пренесе во внатрешната меморија, најчесто изразено во милисекунди.
• Начинот на пристап
o директен (магнетните дискови и дискети)
o секвенцијален (магнетни ленти и компакт дискови)
Магнетната дискета претставува тенок свитлив пластичен диск (анг. floppy disk / diskette) премачкан со магнетен материјал и сместен во пластична футрола. На футролата постои отвор преку кој се читаат и запишуваат податоците. Денешните дискети се со големина од 3,5” (инчи, 1 инч=2.54 cm) и имаат капацитет од 1,44 MB.
Пред да започнеме со користење на нова дискета треба претходно да ја форматираме. Форматирање е постапка на делење на дискетаta на патеки и сектори. Патеките се концентрични кружници, а секторите радијални исечоци. Обиди се да го пресметаш капацитетот на дискетата : има 2 страни, секоја страна по 80 патеки, секоја патека по 18 сектори, а секој сектор по 512 B
Значи капацитетот е ??
Хард Диск (Тврд Диск) се состои од една или од повеќе керамички, алуминиумски или стаклени кружни плочи прицврстени на заедничка оска околу која ротираат. Затоа и се нарекува тврд диск (анг. Hard Disk). Секоја плоча е премачкана со магнетен материјал дебел само неколку микрони, а над него се нанесува заштитен слој. За секоја плоча има по две глави за читање и запишување чие позиционирање е многу попрецизно отколку кај дискетата, бидејќи нема поместување на дисковите, а целата конструкција е херметички затворена и нема опасност од нечистотија како кај дискетите.
Кај магнетниот диск нема директен допир меѓу површината на дисковите и главитe за читање и запишување. Главите „лебдат" на воздушно перниче кое се создава поради многу брзото ротирање на дисковитe. Дискот ротира цело време додека работи компјутерот. Слично како и кај дискетата површината на плочите од тврдиот диск е поделена на сектори и патеки. Патеки со ист реден број формираат цилиндар.
SSD (solid state drive) е уред со флеш мемориски чипови
CD kомпакт дискот (Compact Disk - CD) е оптичка надворешна меморија. Тој се состои oод пластична плоча врз кој е нанесен тенок слој од алуминиум. Запишувањето на податоците е во облик на минијатурни вдлабнатини распоредени на една непрекината спирала, со почеток од внатре кон надвор Диск единицата во која се става компакт дискот е со ласерско читање на податоците, при што ласерскиот зрак ја детектира рефлектираната светлина која се манифестира како битови - нули и едници.. CD-то има мемориски капацитет од 650-700 MB. Се користат за чување непроменливи податои енциклопедии, атласи, игри, музика.
CD-ата можат да бидат :
• само за читање - CD ROM,
• за читање и еднократно запишување - CD R (Recordable),
• за читање и повеќекратно запишување - CD RW (ReWritable),
• 1 CD = околу 450 дискети (или може да собере, на пример, околу 100 mp3 песни).
DVD или дигитален видео диск е оптички уред со доста поголем капацитет од неговиот претходник CD (Compact Disc). DVD е оптички диск кој се користи како средство за висококвалитетно складирање на податоци, но во масовна употреба воглавно служи за складирање филмови. DVD дисковите по димензиите и по изгледот се потполно идентични со CD дисковите а нивниот поголем капацитет за складирање на податоците се должи на поголемата густина на записот ( повеќе ласерски избушени дупчиња, се користи ласер со помала бранова должина ) и повеќеслојното запишување на податоците. Меморискиот капацитет е од 4.7 GB до 8.5 GB.
Нов тип на DVD уреди се DVD уредите кои користат син ласер наместо црвен за читање и запишување информации на диск. Овие уреди се викаат Blue Laser DVD уреди. Синиот ласер може да ги запишува податоците со многу поголема густина на дискот отколку црвениот. Затоа Blue Laser DVD-ата имаат многу поголем капацитет од обичните DVD-јa. Постојат два типа на Blue Laser DVD:
• HD-DVD (High Definition) со капацитет до 30 GB и
• Blu-Ray DVD со капацитет до 50 GB.
USB flash drive или попозната како USB меморија или Flash меморија претставува посебен тип на електронска меморија која не се губи при исклучување од напојување и е специјален тип на EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory) односно меморија која е електрично избришлива и препрограмирачка.
Задача 1 :
Работник во канцеларија е задолжен за комуникација со други сектори во компанијата, како и за одржување на компјутерскиот систем. Наведете на кој начин би било логично тој да ги употреби надворешните мемории:
1. хард диск
2. rewritable CD ( CD-RW)
3. CD ROM
Задача 2:
Наведете разлики помеѓу хард диск и CD ROM
Хард диск
CD ROM
Прашања:
1. Компјутерски мемориски уреди служат за:
• чување на податоците,
• прикажување на податоците,
• обработка на податоците.
2. Димензии на мемориски уред (наведи ги уредите и нивните димензии) . Големина на меморијата која ја има уредот.
3. Хард дискот е
- оптички диск
- и едно и друго
- магнетен диск
- ни едно ни друго
4. Cd Rom e
6. Какви видови на CD-а има , Какви видови на DVD-ја има?
7. Кој податок не припаѓа во наведената листа:
a) Хард диск
б) ROM
в) CD
г ) магнетна дискета
- магнетен диск на кој може да се менуваат запишаните податоци
- оптички диск на кој може да се менуваат запишаните податоци
- магнетен диск на кој не може да се менуваат запишаните податоци
- оптички диск на кој не може да се менуваат запишаните податоци
6. Какви видови на CD-а има , Какви видови на DVD-ја има?
7. Кој податок не припаѓа во наведената листа:
a) Хард диск
б) ROM
в) CD
г ) магнетна дискета
No comments:
Post a Comment